SELAMAT HARI RAYA

Selamat Hari Raya!

Maaf Zahir dan Batin.

ပျော်ရွှင်သော အစ်နေ့ ဖြစ်ပါစေ။ ဒီနေ့ october ၁ ရက်နေ့က အစ္စလာမ် ဘာသာဝင်တွေရဲ့ အစ်နေ့ပါ။ မြန်မာပြည်မှာတော့ ၂ ရက်နေ့ မှ ဖြစ်လိမ့်မယ်။ ကျမတော့ ရုံး ငါးရက် ပိတ်လို့ အရမ်းပျော်တယ်။ :) အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်တွေရဲ့ ဥပုသ်လ အပြီးမှာ ကျင်းပတဲ့ ပွဲတော်ပါ။ Eid-ul-Fitir နဲ့ Eid-ul-Adha အစ်နေ့ နှစ်မျိုး ရှိပါတယ်။ အခု ဒီနေ့ ပွဲဟာ Eid-ul-Fitir လို့ ခေါ်ပါတယ်။ လ (moon) အပေါ်မှာ ကြည့်ပြီး ရက် တွက်ကြတာမို့ နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံနဲ့ တစ်နိုင်ငံ မတူပါဘူး။

မြန်မာပြည်မှာတော့ ဗလီတက်၊ အိမ်လည်ပြီး မုန့်စား၊ ကျောင်းပျက် (ကျောင်းမှ မပိတ်တာကိုး နော်)၊ မုန့်ဖိုးလိုက်တောင်းနဲ ့တော်တော် ပျော်စရာကောင်းပါတယ်။ အခုတော့ ကိုယ်လည်း မုန့်ဖိုး လိုက်တောင်းရမယ့် အရွယ်ကနေ မုန့်ဖိုး ပြန်ပေးရမယ့် အရွယ်ကိုလည်း ရောက်မှန်းမသိ ရောက်နေပြီ။ မလေးရှားမှာတော့ တော်တော်လေးကို ကြီးကြီး ကျယ်ကျယ် ဆင်နွှဲကြပါတယ်။ ဝန်ကြီးချုပ်နဲ့ ကက်ဘိနက် ကလည်း မုန့်တွေ အလကားကျွေးတယ်။ open house လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီတစ်နှစ် open house မှာ ဟိန္ဒူ လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားမှု အဖွဲ့က ဝန်ကြီးချုပ်ရဲ့ open house မှာ ဆန္ဒပြကြမယ်ဆိုလား ကြားနေရတယ်။ မလွယ်ဘူး။ ကျောင်းတက်တုန်းကတော့ ပျော်ဖို့ သိပ်မကောင်းဘူး။ မလေးလူမျိုးတွေ အားလုံး ရွာပြန်ကုန်တော့ ကျောင်းမှာ လူနည်းနည်းနဲ့ သရဲဘဲ ကျန်ခဲ့တယ်။ ခြောက်တီး ခြောက်ကပ်နဲ့။ နောက်မှဘဲ အသေးစိတ် ရေးပါဦးမယ်။ အခုတော့ အိမ် ပါတ်ပြီး မုန့်လိုက်စားလိုက်ဦးမယ်။ :)

ရေကူးကန် နှင့် သေနတ် တို့က ပေးနိုင်တဲ့ အန္တရာယ်

သင်ဟာ အသက်ရှစ်နှစ်အရွယ် မော်လီဆိုတဲ့ ကောင်မလေးတစ်ယောက်ရဲ့ မိဘဖြစ်တယ်ဆိုပါစို့။ သင်တို့ရဲ့သမီးမှာ အေမီနဲ့ ရိုစီ ဆိုတဲ့ အိမ်နီးနားချင်း သူငယ်ချင်း နှစ်ယောက်ရှိတယ်။ အေမီရဲ့မိဘတွေဟာ သေနတ်တစ်လက် ပိုင်ဆိုင်တယ်လို့ သိထားတဲ့ အတွက် သင့်သမီးကို အေမီတို့အိမ်မှာ သွားကစားဖို့ သင်ပိတ်ပင်ကောင်း ပိတ်ပင် မိလိမ့်မယ်။ ခြံအနောက်ဘက်မှာ ရေကူးကန် တစ်ကန်ရှိတဲ့ ရိုစီတို့အိမ်မှာတော့ သင့်သမီးကို စိတ်ချလက်ချ သွားကစားစေမှာ အမှန်ဘဲ။ အေမီတို့အိမ်မှာ သွားမကစားစေဘဲ ရိုစီတို့အိမ်မှာ သွားကစားစေခြင်းဟာ မော်လီကို ကာကွယ်နိုင်တဲ့ အကောင်းဆုံး ရွေးချယ်မှုလို့ သင်တို့ ထင်ကောင်းထင်နေလိမ့်မယ်။

ဒါပေမယ့် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုရဲ့ ကောက်ယူထားတဲ့ စာရင်းများအရ ရေကူးကန်ပေါင်း ၁၁,၀၀ဝ တိုင်းမှာ နှစ်စဉ် အနည်းဆုံး အသက်ဆယ်နှစ်အောက် ကလေးတစ်ယောက် ရေနစ်သေဆုံးတယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။ (အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှာ ရေကူးကန်ပေါင်း ခြောက်သန်းကျော်ရှိတဲ့ အတွက် အသက်ဆယ်နှစ်အောက် ကလေးပေါင်း ၅၅ဝ ခန့် ရေနစ်သေဆုံးတယ်လို့ ခန့်မှန်းနိုင်ပါတယ်။) တစ်ချိန်တည်းမှာဘဲ သေနတ် အလက်ပေါင်း တစ်သန်းကျော် မှာ ကလေးတစ်ယောက် နှစ်စဉ် ပစ်သတ်ခံရတယ်လို့ အမေရိကန်ရဲ့ စာရင်းအင်းအရ သိနိုင်ပါတယ်။ တစ်နိုင်ငံလုံးမှာ သေနတ် အလက်ပေါင်း သန်း၂၀ဝ ခန့် ရှိတဲ့အတွက် နှစ်စဉ် သေနတ်ကြောင့် သေဆုံးသူ ပျမ်းမျှ ကလေးဦးရေ ၁၇၅ ယောက်ခန့် ရှိပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် ကလေးသေနှုန်း (ရေကူးကန်ပေါင်း တစ်သောင်းတစ်ထောင်မှာ ကလေးတစ်ယောက်နှုန်း) နဲ့ (သေနတ်အလက် တစ်သန်းကျော်မှာ ကလေးတစ်ယောက်နှုန်း) ကို နှိုင်းယှဉ်ကြည့်မယ်ဆိုရင် မော်လီကို သင်တို့ ကာကွယ်ဖို့ အတွက် ရွေးချယ်မှုဟာ အကောင်းဆုံးတော့ မဟုတ်ဘူးဆိုတာ သိနိုင်မှာပါ။

အမှန်တော့ အပေါ်က ဥပမာ နှစ်ခုကနေ ကာကွယ်နိုင်တဲ့ အန္တရာယ်နဲ့ မမြင်နိုင်တဲ့ အန္တရာယ် နှစ်မျိုးရဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှု အတူညီပုံကို ထင်ထင်ရှားရှား တွေ့နိုင်ပါတယ်။ အတိအကျပြောရမယ်ဆိုရင် သေနတ်လိုမျိုး အန္တရာယ်ကတော့ လူကို နာမည်ကြားတာနဲ့ ကြောက်စေပေမယ့် ကာကွယ်နိုင်တဲ့ အန္တရာယ်အမျိုးအစားမျိုး ဖြစ်ပြီး ရေကူးကန်က မမြင်နိုင်ပေမယ့် တကယ်ဒုက္ခပေးတဲ့ အန္တရယ် မျိုးပါလို့ ဆိုထားပါတယ်။

~Freakonomics စာအုပ်ထဲက တစ်ပိုင်းတစ်စကို ဘာသာပြန်ထားတာပါ။ ~

လေ့လာမိသော မလေးလူမျိုးများဧ။် ရိုးရာဓလေ့ အမူအကျင့်များ

မလေးရှားနိုင်ငံမှာ မလေး၊ တရုတ်၊ အိန္ဒိယ တာမီလ် လူမျိုးတွေ အဓိက နေထိုင်တဲ့အတွက် ရိုးရာဓလေ့တော်တော်များများမှာ ဒီလူမျိုးစု သုံးခုလုံးရဲ့ ဓလေ့တွေ ထင်ဟပ်နေတာ တွေ့နိုင်ပါတယ်။ သူတို့လူမျိုးတွေဟာ တစ်ခါတစ်လေတော့ အင်မတန် မုန်းစရာကောင်းပေမယ့် တစ်ချို့ရိုးရာ ဓလေ့တွေကတော့ အားကျ အတုယူစရာ ကောင်းပါတယ်။ မလေးလူမျိုးတွေရဲ့ ရိုးရာဓလေ့ဆိုတဲ့အခါ အများအားဖြင့် မလေးမွတ်စလင်လူမျိုးတွေရဲ့ ဓလေ့တွေဖြစ်ပြီး တစ်ချို့ကတော့ လူမျိုးဘာသာမရွေး မလေးရှားနိုင်ငံသားတွေမှာ တွေ့ရတတ်တဲ့ ဓလေ့စရိုက်တွေပါ။

နှုတ်ဆက်ခြင်း

နှုတ်ဆက်တဲ့အခါ လက် နှစ်ဘက်လုံးကို သုံးပါတယ်။ တစ်ခြားသူနဲ့ လက်ဆွဲ နှုတ်ဆက်ပြီးရင် လက်ကို ရင်ဘတ်မှာ ကပ်လိုက်တယ်။ ရင်ထဲကနေ လှိုက်လှိုက် လှဲလှဲ နှုတ်ဆက်တယ် ဆိုတဲ့ သဘောတဲ့။ ကလေးလေးတွေက လူကြီးတွေရဲ့လက်ကို နမ်းပြီး နှုတ်ဆက်လေ့ရှိပါတယ်။ မလေးလူမျိုးတွေရဲ့ ချစ်စရာ ဓလေ့တစ်မျိုးပါဘဲ။ ဒါပေမယ့် မိသားစုဝင်တွေက လွဲရင် ယောကျာ်းနဲ့ မိန်းမ လက်ဆွဲ နှုတ်ဆက်လေ့ မရှိပါဘူး။

အစားအသောက်
အများအားဖြင့် မလေးလူမျိုးတွေဟာ ထမင်းစားရင် လက်နဲ့ စားကြပါတယ်။ အိမ်မှာတင် မဟုတ်ဘဲ မင်္ဂလာဆောင်မျိုး အခမ်းအနားကြီးတွေမှာပါမကျန် လက်နဲ့ စားပါတယ်။ ပြီးရင် မြန်မာပြည်မှာလို ဧည့်သည်ကို ဒါစားပါ ဟိုဟာစားပါဆိုပြီး ပြောလေ့ မရှိပါဘူး။ ဒါစားမလား ဒါယူမလားလို့ဘဲ မေးကြတယ်။ ကိုယ်က အားနာနေရင်တော့ ငတ်မှာသေချာတယ်။ အစကတော့ မသိဘူး။ အဲဒီလိုမေးတာ ဒီအတိုင်း ဝတ်ကျေ တန်းကျေ သဘောလောက် မေးတယ်လို့ဘဲ ထင်ထားတာ။ နောက်မှ သူတို့တွေကိုက အဲလိုဘဲ ပြောတတ်တယ်ဆိုတာ သိလာတယ်။ အုန်းသီး အရမ်းပေါတဲ့နိုင်ငံမို့လားတော့ မသိ အုန်းနို့ အရမ်းစားကြတယ်။ သူတို့ရဲ့ ဟင်းတွေမှာ အုန်းနို့မပါတာ ရှားတယ်။ ပဲပင်ပေါက်တောင် အုန်းနို့နဲ့ ကြော်တာတွေ့ရင် သဉ္ဖာပြောတာ မလွန်ဘူးဆိုတာ သိလာပါလိမ့်မယ်။ curry ဆိုရင်တော့ ပြီးရောဘဲ။ သူတို့ဆီမှာက အုန်းနို့မပါရင် ဟင်းအနှစ် ဖြစ်အောင် ချက်လို့ မရဘူးလို့ ခံယူထားတာ။ မနက်စာကိုလည်း Nasi lamek လို့ခေါ်တဲ့ အုန်းထမင်းကို နေ့စဉ်ရက်ဆက် စားနိုင်ကြတာ အံ့ဩမိတယ်။

မင်္ဂလာဆောင်

မလေးလူမျိုးတွေရဲ့ မင်္ဂလာဆောင် အကြောင်းပါ။ မင်္ဂလာဧည့်ခံပွဲ လာတက်တဲ့သူတွေကို ပန်းတစ်ပွင့်မှာ ကြက်ဥပြုတ်တစ်လုံးတွဲချည်ထားတာ လက်ဆောင်အဖြစ် ပေးပါတယ်။ Bunga Telur လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ပိုက်ဆံပိုပြီး တတ်နိုင်တဲ့သူကတော့ လှတပတ ဘူးလေးတွေ(Egg holder) ထဲမှာ ကြက်ဥပြုတ် ထည့်ပြီး ပေးကြတယ်။ ဘူးရဲ့ ကွာလတီကနေ အဲဒီ မိသားစုရဲ့ ချမ်းသာ ကြွယ်ဝမှုကို သွယ်ဝိုက်သောနည်းအားဖြင့် ပြတယ်လို့ ပြောကြတယ်။ အဲဒီကြက်ဥပြုတ်လည်း နောက်ပိုင်း ဂုဏ်တုဂုဏ်ပြိုင်တွေရဲ့ ဓားစာခံ ဖြစ်မှန်းမသိ ဖြစ်လာသလိုပါဘဲ။

နေထိုင်မှု
တောရွာမှာနေ မြို့တက် အလုပ်လုပ်၊ ကျောင်းတက်ကြတာ များတယ်။ လမ်းပန်း ဆက်သွယ်ရေးက ကောင်းတော့ အလုပ်ပိတ် ကျောင်းပိတ်ရင် ရွာပြန်ကြတယ်။ balik kampung ပေါ့။ အခုလာမယ့် အစ်နေ့ (Hari raya) လိုမျိုးဆိုရင် လူတော်တော်များများ ရွာပြန်ကြလို့ highway တွေ အကုန် jam ဖြစ်ပြီး ကွာလာလမ်ပူမြို့ထဲမှာ ပြိုင်ကားမောင်းတဲ့ speed နဲ့ မောင်လို့ရလောက်အောင် လူရှင်းနေတတ်တယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့ ရွာတွေ တည်ထားတဲ့ ပုံက စနစ်တကျ မရှိဘူး။ မြေတွေ့ရင် အိမ်ဆောက်များ လုပ်ကြသလား မသိဘူး။ တစ်အိမ်နဲ့ တစ်အိမ် တော်တော် လှမ်းတယ်။

public holiday
အပေါ်မှာ ပြောခဲ့သလိုဘဲ မလေးရှားနိုင်ငံဟာ လူမျိုးစုကြီး သုံးခု အဓိက နေထိုင်တဲ့ နိုင်ငံ ဖြစ်တဲ့အတွက် ရုံးပိတ်ရက် အင်မတန် များပါတယ်။ ကမာ္ဘပေါ်မှာ ရုံးပိတ်ရက် အများဆုံးနိုင်ငံ လို့တောင် ပြောလို့ရမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ ကမာ္ဘပေါ်မှာ public holiday လို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ နေ့၊ နိုင်ငံရဲ့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ တွေအပြင် အစ္စလာမ်၊ ဗုဒ္ဓဘာသာ၊ ခရစ်ယာန်၊ ဟိန္ဒူ ဘာသာ အားလုံးရဲ့ နေ့ထူးနေ့မြတ်တွေမှာ ရုံးပိတ်ပါတယ်။ အစ်နေ့၊ အစ္စလာမ် နှစ်သစ်ကူး၊ wesak day (ကဆုန်လပြည့်နေ့ ထင်တာဘဲ)၊ ဒေဝါလီနေ့၊ တိုင်ပူဆန်၊ တရုတ်နှစ်သစ်ကူး၊ ခရစ်စမတ် စသဖြင့် အများကြီးပါဘဲ။ ပြီးတော့ သက်ဆိုင်ရာပြည်နယ်တွေရဲ့ ဘုရင် မွေးနေ့တို့ ပြည်နယ် အထိမ်းအမှတ်နေ့တို့လဲ ပိတ်ပါတယ်။ အများအားဖြင့် နိုဝင်ဘာနဲ့ ဖေဖေါ်ဝါရီလ ကြားမှာ အများဆုံးပါဘဲ။ ကျောင်းတက်တုန်းကဆို အဲဒီအချိန်ဆို Semester II ပေါ့။ ကျောင်းချည်း ပိတ်နေတာနဲ့ တစ်ခါတစ်လေ စာသင်လို့တောင် မပြီးဘူး။ ပျမ်းမျှ တစ်ပါတ်မှာ ပိတ်ရက် တစ်ရက်လောက်ကို ရှိတာ။ တနလာင်္ကနေ သောကြာ အပြည့် တက်ရတဲ့ အပါတ်တွေက အရမ်းကို နည်းလွန်းတယ်။ ဒီလို ရုံးပိတ်ရက်များတဲ့ နိုင်ငံပါ။ အဲဒီလို ရုံးပိတ်ရက် များတဲ့အပြင် ဥပမာ public holiday က စနေ ဒါမှမဟုတ် တနင်္ဂနွေမှာ ကျတယ်ဆိုရင် နောက်အပါတ် တနင်္လာပါ ဆက်ပြီး ပိတ်ပေးတာ ထုံးစံပါ။ holiday အခွင့်အရေးကို လုံးဝအဆုံးရှုံး မခံတဲ့ နိုင်ငံပါ။

ဘာသာ စကား
အဓိက ရုံးသုံးစကားကတော့ မလေးစကားပေါ့။ မလေးရှားမှာ အဓိကအားဖြင့် အင်္ဂလိပ်စကားပြောရင် လား..လား..နဲ့ ဆုံးပါတယ်။ I don’t know lah.. Go and see yourself lah.. တရုတ်လူမျိုးတွေနဲ့ ပြောရင် မား..မား.. It’s not like that maa.. နဲ့ ဆုံးတယ်။ မလေးရှားကနေ ခွဲထွက်သွားတဲ့ စင်ကာပူမှာလည်း အခုထိ အဲဒီအကျင့် ရှိနေကြပါသေးတယ်။ ကိုယ်လည်း ဒီမှာ နေတာကြာသွားတော့ သူတို့လို အကျင့်ပါကုန်တယ်။

~စဉ်းစားမိသလောက်လေးတွေ ရေးလိုက်တာပါ။ ဆက်ပါဦးမယ်~

Photo credits:
http://flickr.com/photos/jamaludin/
http://1001craft.com
http://flickr.com/photos/9008346@N08
http://www.wkbc.org/

Are hackers targeting blogspot??

အခုတလော ဘလော့ဂ်ရဲ့ statistics တွေ မူမှန် ဖြစ်နေတယ်။ သတိထားမိတာ တစ်ပါတ်လောက်တော့ ရှိပြီ။ ကျမ ဘလော့ဂ်က ပုံမှန်ဆို hit ၃၀-၇ဝ လောက်ဘဲ ရှိတာ။ ကိုအန်ဒီ ရဲ့ feed roll ထဲရောက်သွားရင် တစ်ခါတစ်လေ ၁၀၀-၁၅၀။ အခုတလော တစ်ရက်ခြား တစ်ခါလောက် hit က ၃၀ဝ လောက် ဖြစ်ဖြစ်နေတယ်။ အဲဒီ အထဲက hit ၂၀ဝလောက်က IP address range တစ်ခုတည်းက ဖြစ်နေတယ်။ ISP က insignium llc ဆိုလား ဘာလားဘဲ။ Google မှာ ရှာကြည့်တော့လည်း ဒီ tweet တစ်ခုဘဲ တွေ့တယ်။ သူပြောတဲ့ ပုံအရတော့ hacker လိုလို ဘာလိုလိုဘဲ။ traffic တွေ အသေလွှတ်ပြီး ဘလော့ဂ် down အောင် လုပ်နေသလိုဘဲ။ သူ့ရဲ့ hit ကို ကြည့်လိုက်ရင် IP သုံးခုလောက်သုံးပြီး တစ်စက္ကန့်မှာ hit တစ်ခုလောက် ရှိနေတယ်။ bot တစ်ခုခုသုံးတယ် ထင်တယ်။ အရင်တုန်းက hacking class တက်တုန်းက ဟိုစပ်စပ် ဒီစပ်စပ် ရေးဖူးလို့များ ကိုယ့်ကို target ထားသလား မသိပါဘူး။ (အဲဒီအတန်းလဲ ပြီးအောင် မတက်လိုက်ပါဘူး။ အခုတောင် မေ့တေ့တေ့ ဖြစ်နေပြီ။) web server တွေ attack တို့ ဘာတို့ လုပ်ခံရတာတော့ ကြားဖူးတယ်။ ဒီလို blogspot ကိုကော attack လုပ်လို့ရလားဆိုတာတော့ မကြားဖူးဘူး။ hit သုံးရာလောက်ကို တွေးကြောက်နေတယ်လို့တော့လဲ မထင်ပါနဲ့။ နာမည်ကြီးဘလော့ဂ်တွေမှာ hit ထောင်နဲ့ သေားနဲ့ ရှိတယ်ဆိုတာ သိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီလိုလုပ်နေတဲ့ပုံက attack လုပ်နေတဲ့ပုံနဲ့ တူနေလို့။ သိတဲ့သူများရှိရင် တစ်ချက်လောက် ရှင်းပြပေးပါလား။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ :-( ~sigh~
[P.S. ဒီပို့စ်ရေးပြီး တစ်ပါတ်အတွင်းမှာ stats တွေ ပုံမှန် ပြန်ဖြစ်သွားပါတယ်။]